Ani Kosova o BRO biaqhile mothavna, raportina thay avokinena vash e komunitetyengo skoluipe. Meklipe e skolako, nanipe e kondiciengo thay o diskriminipe si problemya kolencar mamuyingyona o komunitetyenge qhavore.

Urma Menekshe, si yekh romani juvli koya jivdinela ano Prizren, oy agoringya o Edukipasko Fakulteti ani turkyuni qhib feriso nasimen skoluipe ki amari daki qhib.

Feriso so sim yekh qhay kotar o romano komuniteti, e skoluipasko drom na sine lokhe, phenla e Urma.

“Sakoya ver phenava kay o romano komuniteti o muqipe vash te jivdinel shrdla zero – yekh (ano disavantazhi), ano raporti e aver komunitetyencar, feriso nasile skoluipe pe lengiri daki qhib. Vash akava sebepi amen sakoya ver simey harica pale feriso nashti lelem kan o lekcie kola siyem shunde. Numay, palo yekh vahti muqisalum te cidav o steriotipya yase o diskriminipya kola sineman”, phenla e Urma vash Zeri Amerikes – Amerako Avazo.

Adive e Urma sila pederal 100 siklovne ano 4 aver-aver skole, thay sikavlolen I romani qhib, yekh buti koya garavla e qhib, kultura thay historia.

Ano duy bersha lake butikeripasko e Urma phenla kay sinela nanipe e literaturako pe romani qhib. Akava trumingyaola te kerel yekh proyekti kova phikoisalo kotar e Kulturaki, Ternengi thay Sporteski Ministria vash te kreirinol yekh biblioteka e 360 pustikencar e pederal se 20 hramarnendar.

“Gandingyum te ovelmen yekh minibilioteka vash o romane siklovne, vi e averenge, te ovelolen yekh specialuno than kote si pherdo e romane pustikencar, paramisyencar vay poeziencar”, phenla e sikavni Urma.

Petrit Tahiri kotar o KEC – Kosovako Centro vash o Skoluipe phenla kay e qhib si saday yekh e problemyendar kolencar mamuyingyona o komunitetya ano skoluipe.

“Ano buderi skole pandar na funksioninena o Ekipya vash o Angloaqhavipe e Skolake Mekhipesko, thay kava kerla kay pandar te ovelmen aktualiteti vash mekhipe e skolako vash e bibaht ko haricune komunitetya. Aver sogod si vi o phare thay bilaqhe socio-ekonomikune kondicie e komunitetyenge familiengo, akava rezultinla ano namekhipe e regullarune kotorleipasko ano edukapisko sistemi”, phenla direktori e KEC-esko.

O taloministri e Skoluipasko, Dukagjin Pupovci phenla kay o niveli e akale qhavorengo ano edukipasko sistemi vazdisalo.

“Ano funduno skoluipe o roma, ashkali thay egiptasya si involvime 85 pe shel, jikay ano mashkaruno skoluipe pandar si talo 50 pe shel. Akava mothavla anglipe ano raporti ani savi situacia sine may angleder”, phenla Pupovci.

Sar phenla ov e Ministria bi aqhili kerla buti vash te vazdel o niveli e edukipasko ko roma, ashkalie thay egiptasya.

“Yekh qhand mashkaro siklovipaske centrya vash te phikoingyon o qhavore, eksplicitno obligativune siklipeske bershende, te oven suksesune ano skole feriso ayekha kreiringyola o korkoropakyavipe thay palo akava on lugyarna o skoluipe.

Jikay vash te na aqhovgyol o skoluipe ano mashkarune skole, Ministria dela burse”, phenla o taloministri.

Pe agor e Urma phenla kay o romane qhavore mange te dikhen yekh missal anglo lende.

“o romane qhavore dikhnama sar missal anglo lende thay akaleya vi on direktinena poro jivddipe. Amen manga te laqhare yekh generacia koya ka ovelola siguripe ano avutnipe, te na oven skolake mekhipya, te na ovel diskriminacie ano skole”, phenla e Urma.